Duitse leefruimte en Joods ghetto in Lodz
Harrie Teunissen

De lezing onderzoekt de ruimtelijke dimensie van de Holocaust aan de hand van een bijzonder voorbeeld. Historici van de Holocaust schetsen de lokale en regionale context van hun thema’s met eenvoudige reconstructiekaartjes en presenteren haar ruimtelijke processen met digitale GIS-kaarten. Kaarten en plattegronden uit de tijd van de Holocaust zelf dienen hoogstens ter illustratie. In veel gevallen zijn echter diverse openbare, geheime en persoonlijke cartografische documenten bewaard gebleven, zij het verspreid over archieven, bibliotheken en privécollecties. Vandaag wil ik de verbanden verkennen tussen de Duitse leefruimte (Lebensraum) en het eerste en laatste grote Joodse ghetto, met kaarten van de Warthegau, plattegronden van Lodz/Litzmannstadt en plannen van haar ghetto uit 1938-1944. De discussie daarna kan ook gaan over waarom Auschwitz als hét symbool niet geschikt is voor de Holocaust in Oost-Centraal Europa.
Plan tot omvorming van het Getto uit 1943.

Verspreiding van Duitsers, Polen en Joden in Lodz, begin 1940.

Harrie Teunissen (1949) is cultuur- en godsdiensthistoricus en verzamelaar van kaarten en atlassen. Aan het Joods Studiecentrum Leiden doceert hij ‘Joden en moslims in historisch perspectief’. Hij ontwerpt tentoonstellingen, zoals ‘East of Auschwitz, Mapping the Holocaust in East Central Europe’ (2015) voor het Riga Ghetto Museum. Daarnaast is hij actief op conferenties en workshops over radicalisering en moderniteit in de islam.

NB In de Florin! Nobelstraat 2, Utrecht!